linie ognia, linie wody
"Architekci Tomasz Bekas i Jakub Wichtowski postawili na eksplorację lokalnego kontekstu w wymiarze i symbolicznym, i materialnym. Āderu namas to projekt rezydencji artystycznej, której funkcjonalność wynika z zatarcia granicy między wnętrzem a zewnętrzem, naturą a sztuką.
Projekt Āderu Namas oparto na tradycji szacunku do przyrody, koegzystencji człowieka z krajobrazem. Założeniem jest stworzenie inspirującej przestrzeni do spotkania osoby twórczej z otaczającym ją światem. Użycie naturalnych materiałów osadza budynki w lokalnym kontekście, a wydzielone strefy, pomieszczenia i ich funkcje pozwalają lokatorom na odczucie harmonii, równowagi. W formie tradycyjnej wiejskiej chaty zawarto współczesne myślenie o człowieku, architekturze, ekologii. Projekt ten, w duchu low-tech, obniża zużycie energii i koszty utrzymania. Pozyskiwanie ciepła z jeziora, jego odpowiednia kumulacja w bryle kominowej, regulacja nasłonecznienia czy zbieranie wody deszczowej umożliwiają maksymalne wykorzystanie naturalnych zasobów miejsca.
Konkurs Painters’ Lake House organizowany przez platformę Buildner na projekt rezydencji artystycznej w regionie Łatgalia w Łotwie zakładał zastąpienie starych wiejskich zabudowań obiektami, które miały służyć dwóm rodzinom malarzy. Koncepcja Āderu Namas autorstwa Tomasza Bekasa i Jakuba Wichtowskiego otrzymała wyróżnienie honorowe. Punktem wyjścia projektu stały się lokalne wierzenia w Adder, czyli podziemne linie energii warunkujące relacje człowieka z naturą. Podobnie jak w mitycznej koncepcji, również w projekcie polskich architektów poszczególne linie tworzą sploty określające funkcjonowanie całego założenia oraz zależności między jego elementami. „Początkiem myślenia o każdym budynku było ustalenie przecięć linii ognia i zlokalizowanie paleniska. Proponowane przez nas dwa kominy wytyczają nowe przestrzenie życiowe i część wspólną pomiędzy nimi. Zgodnie z wierzeniami lokalnych społeczności układ domu podąża za swobodnym przepływem energii w przyrodzie. Kiedyś linie wodne otaczające budynek wyznaczały jego obrys, definiowały zewnętrze, natomiast linie ognia – wnętrze. Rozplanowując bryły według tej filozofii, otworzyliśmy widok na pobliskie jezioro i ukształtowaliśmy przestrzeń wspólną na dziedzińcu, typową dla budownictwa wiejskiego” – objaśniają autorzy."
str. 106-107
wydanie specjalne nr 05/2023
salon nr 16 _ listopad/2023 – luty/2024
wydawca _ polityka spółka z o.o. s.k.a.
redaktor prowadząca _ małgorzata tomczyk
tekst _ zofia małysa-janczy
projekt _ āderu namas
lokalizacja _ cernostes lake, latvia
współpraca _ jakub wichtowski
opracowanie _ 2023
polityka _ salon
